اسید سیتریک یک هیدروکسی اسید است. هیدروکسی اسیدها گروهی از اسیدهای کربوکسیلیک هستند که یک گروه عاملی هیدروکسیل به آن‌ها افزوده شده‌است.

یکی از عمده‌ترین کشورهای تولیدکننده آن کشور چین می‌باشد.

 یکی از ساده‌ترین روش‌هایی که برای تولید آن بکار می‌رود استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر است.

این ماده به دلیل خواص ترش مزه گی , کارایی خوب آن به عنوان نگه دارنده و هم چنین توانایی عملکرد آن به عنوان عامل بافری, بسیار مورد توجه است.(PH اسیدی آن؛ این امکان را می دهد که بتوان از آن به عنوان یک عامل نگه دارنده استفاده کرد.)

خواص:

 اسید سیتریک در دو نوع " مونوهیدرات (آبدار) " و " آن هیدروز (خشک یا بدون آب) " به صورت پودر کریستال تولید شده و عموماً در کیسه‌های کاغذی و چند لایه بسته بندی می‌گردد و به فروش می‌رسد.

در دمای اتاق اسید سیتریک ، یک پودر کریستالی سفید می‌باشد که می‌تواند به دو فرم بی آب و یا یک آبه وجود داشته باشد. فرم بی آب از کریستالیزه شدن اسید سیتریک در آب گرم ایجاد می‌شود در حالی که فرم یک آب از تبلور آن در آب سرد ایجاد می‌شود. فرم یک آبه با حرارت دادن در 47 درجه سانتیگراد به فرم بی آب تبدیل می‌شود. اسید سیتریک در حرارت بالای 175 درجه تجزیه شده و CO2 و آب آزاد می‌کند.

مشخصات:

فرمول: C₆H₈O₇

جرم مولی: 192.124 گرم در مول

نقطه ذوب: 153 درجه سانتی گراد

تراکم: 1.66 گرم در سانتی متر مربع

نقطه جوش: 310 درجه سانتی گراد

محلول در: آب ، الکل ، استون ، دی متیل سولفوکسید ، اتیل استات

تولید اسید سیتریک

اگرچه اسید سیتریک در غلظت های زیاد در بسیاری از مرکبات یافت می شود، استخراج اسید از میوه برای مصارف صنعتی مقرون به صرفه نیست. به علاوه، میزان تقاضا برای مصرف و خرید سیتریک اسید در بازارهای جهانی، به مراتب بیشتر از میزان آن در مرکبات است.

بنابراین دور از انتظار نیست که ضرورت تولید صنعتی این اسید آلی از روش های مصنوعی و صنعتی، در مقیاس انبوه، بسیار احساس شود.

در یک مطالعه که در آزمایشگاهی در سال ۱۹۱۷ بر روی تولید آزمایشگاهی اسید سیتریک انجام شد، نتایج نشان دادند که کشت بر روی بستر Aspergillus niger و انجام واکنش های متابولیکی می تواند راهی برای تولید انبوه این اسید آلی باشد. همزمان با این کشف مهم، زمانی که دانشمندان مطمئن شدند که می توانند این اسید را در مقیاس انبوه و به صورت مصنوعی تولید کنند، برخی از شرکت های خارجی نسبت به آن اقدام کردند. هم اکنون این اسید در فهرست معروف ترین و پرمصرف ترین اسیدهای آلی صنعتی برای صنایع غذایی قرار گرفته است.

کاربرد:

 اسید سیتریک در صنایع نوشابه، آبمیوه، آرایشی و بهداشتی و داروئی استفاده می‌گردد و علاوه بر طعم دهندگی باعث تنظیم PH نیز می‌شود.

به منظور تولید انواع نوشیدنی ها به عنوان طعم دهنده مورد استفاده قرار می گیرد.( یک طعم دهنده نسبتا ترش در نوشیدنی ها عمل می کند )

این ترکیب را می توان به عنوان نگه دارنده به بسیاری از ترکیبات مانند انواع مربا, ژله , آب نبات , غذاهای کنسرو و حتی محصولات گوشتی اضافه کرد.

citric acid یک جایگزین خشک برای آبلیمو یا سرکه است که در غذاهای خشک مانند نمک چاشنی ها, پودرهای طعم دهنده و ترشی مورد استفاده قرار می گیرد.

 از این اسید هم چنین برای ایجاد یک محیط اسیدی و تسهیل در فرایند تولید پنیر استفاده می کنند.

مقدار PH باعث می شود تا این ترکیب بتواند نقش یک مکمل غذایی مفید را نیز ایفا کند.

نمکهای سیترات با فلزات گوناگون در افراد مریض به عنوان کمکهای غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از خواص بافری سیتراتها در کنترل PH در مواد تمیز کننده خانگی استفاده می شود.

 اسید سیتریک در داروسازی هم کاربرد دارد و به عنوان ماده‌ای بی‌خطر برای مصرف در غذاها شناخته شده است.