قابلیت هدایت الکتریکی و حرارتی بالایی دارد.
مس یکی از پرکاربردترین فلزات در صنعت است.
مس عنصری جامد ، غیر قابل احتراق بوده و به صورت خالص در طبیعت وجود دارد.
ریشهٔ نام لاتین مس از واژهٔ сyprium به معنی فلز قبرس (metal of Cyprus) گرفته شدهاست که بعدها کوتاه شده و به شکل cuprum درآمدهاست.
مس عنصری سودمند و مفید از لحاظ تجاری محسوب می شود .
اولین عنصر شناخته شده است و دارای دو ایزوتوپ است .مس یکی از عناصر رایج در طبیعت است که بر اثر پدیده های طبیعی در محیط زیست به مقدار فراوان یافت میشود.
ترکیبهای مس معمولاً به شکل نمکهای مس (II) دیده میشوند، رنگ آبی یا سبز کانیهایی مانند آزوریت و فیروزه که از گذشته به عنوان گوهر دانسته میشدند ناشی از همین فلز است. از مس در معماری ساختمانی و هنرهای تزئینی هم بهره برده میشود.
وجود مس بصورت طبیعی و ویژگی مطلوب سهولت شکلپذیری یا چکشخواری این فلز با ابزار ابتدائی که امکان ساخت ابزار صنعتی، زیورآلات، لوله و مخازن آب، سکه، شمشیر، مجسمه و مانند آن را در دوران باستان فراهم میکرد،
این فلز را بصورت مهمترین ماده در توسعه تمدن بشری درآورد.
وجود مس برای کلیه گیاهان و حیوانات عالی ضروری میباشد.
مس یک مادهٔ معدنی ضروری برای اندامهای زنده است چون سهمی کلیدی در ساخت آنزیم تنفسی سیتوکروم اکسیداز سی دارد. خون نرمتنان و سختپوستان از مادهای به نام هموسیانین ساخته شدهاست.
مادهٔ اصلی هموسیانین، مس است درحالی که خون ماهیها و مهرهداران دارای هموگلوبین است و مادهٔ اصلی سازندهٔ آن، آهن میباشد.
اندامهای اصلی بدن انسان که در آن مس یافت میشود عبارتند از: کبد، ماهیچه و استخوانها.
کاربردها:
سیمهای مسی
ضد میکروبی؛ قارچ کش، باکتری کش و نابودکننده ویروس
لوله های مسی
دستگیرههای درب و سایر وسایل منزل
مجسمهسازی. مثلاً" مجسمه آزادی شامل ۱۷۹۰۰۰ پوند مس میباشد
آهنرباهای الکتریکی.
موتورها، مخصوص موتورهای الکترومغناطیسی.
لامپهای خلاء، لامپهای پرتوی کاتدی و مگنترونهای اجاقهای مایکرو ویو.
در وسایل آشپزی، از جمله ماهی تابه که در مسگری ساخته میشوند.
نگهدارندهٔ چوب
وسایل موسیقی، بخصوص سازهای بادی.
به عنوان یک بیواستاتیک در بیمارستانها و پوشاندن قسمتهای مختلف کشتی برای حفاظت در برابر بارناکلها و ماسلها.
ترکیباتی مانند محلول فلینگ
به علت خاصیت هدایت بهتر آن نسبت به آلومینیوم، کاربرد مس در ICها به جای آلومینیوم رو به افزایش است.
سولفات مس بهعنوان سم و پایه تولید اکثر ترکیبات مسی میباشد. ماده مؤثره قارچکشهای مسی، برای کنترل بیماریهای قارچی و بیماریهای باکتریایی گیاهان، مس است.
با ترکیب مس با طلا و تولید آلیاژ، میتواند استحکام طلا را افزایش داد. عیار طلا را مقدار مس در آن مشخص میکند. مثلاً طلای خالص ۲۴ عیار است و طلای ۱۲ عیار طلایی است که نیمی از آن طلا و مابقی آن مس است.
استفاده از سطوح مسی در بیمارستانها به ویژه در ICU برای دستگیره درها، شیر آب و اهرم سرویس بهداشتی، فلز تخت بیمار، میله میز بیمار، آنژیو کت، محل تماس زنگها و چراغها، نه تنها چرخه انتقال آلودگی میکربی را مختل میکند بلکه فعالانه خطر مقاومت باکتریایی را کاهش میدهد و مانع شیوع عفونت به دیگران میشود
مس نیز به مقدار بسیار کم در تولید کلروفیل، پروتئین، کربوهیدراتها و همچنین در فعال ساختن برخی از آنزیمها مورد نیاز است. در صورت کمبود مس برگها کوچک مانده و سرشاخههای جوان را دچار برگ سوختگی میکند. هر چه واکنش خاک اسیدی تر باشد، مس قابل استفاده تر است.
مس باعث کمک در جذب و استفاده آهن در بدن میشود.
مس یکی از مواد اولیه بسیاری از آنزیمهای حیاتی بدن است.
مس یک آنتیاکسیدان است و رادیکالهای آزاد را نابود میکند که این به بدن کمک میکند تا با رادیکالهای آزاد و آسیبهای آنها مانند پیری زودرس، سرطان، تخریب سلولهای بدن و غیره مقابله کند.
مس توسط سلولهای انسان از جمله سلولهای مغزی مورد استفاده قرار میگیرد تا آنجا که در عمل کردهای مغز نقش پایهای دارد.
سلولهای خون برای رشد و ادامه حیات نیازمند مس هستند.
هشدارها
با تمامی ترکیبات مس باید طوری رفتار شود گویی سمی هستند (مگر خلاف آن مشخص باشد).
این فلز در حالت پودری خطر آتش زایی دارد.
۳۰ گرم سولفات مس برای انسان کشندهاست.
مس موجود در آب آشامیدنی با غلظتی بیش از ۱ میلیگرم در لیتر موجب لک شدن لباسها و اقلام در آب میگردد.