کادمیم عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Cd و عدد اتمی ۴۸ قرار گرفتهاست. کادمیم عنصری نسبتاً" کمیاب، نرم، با رنگ سفید مایل به آبی و فلز انتقالی سمی است که در سنگ معدن روی وجود داشته و در باتریها به مقدار زیادی مورد استفاده قرار میگیرد.
خصوصیات قابل توجه:
کادمیم فلز دو ظرفیتی نرم، چکش خوار، انعطاف پذیر و به رنگ سفید مایل به آبی است که با چاقو به راحتی بریده میشود. این عنصر از بسیاری جهات شبیه روی است اما کادمیم ترکیبات پیچیده بیشتری بوجود میآورد. معمولیترین حالت اکسیداسیون کادمیم ۲+ میباشد، گرچه نمونههای کمیابی از ۱+ نیز میتوان پیدا کرد.
کاربردها:
تقریباً" سه چهارم کادمیم در باتریها به ویژه در باتریهای Ni-Cd استفاده میگردد و بیشتر یک سوم باقیمانده عمدتاً" جهت رنگها، پوششها، آبکاری و به عنوان مواد ثبات بخش در پلاستیکها بکار میرود. کاربردهای دیگر:
در بعضی از آلیاژهای زود ذوب به کار میرود. به علت ضریب اصطکاک پائین و مقاومت بسیار خوب در برابر خستگی، در آلیاژهای بلبرینگ از آن استفاده میشود. ۶۰% از کادمیم یافت شده در آبکاری الکتریکی به کار میرود. انواع بسیاری از لحیمها حاوی این فلز هستند. به عنوان مانعی برای کنترل کافش اتمی(nuclear fission) به کار میرود. ترکیبات حاوی کادمیم در مواد درخشان تلویزیونهای سیاه و سفید و نیز در مواد درخشان آبی و سبز در لامپ تصویر تلویزیونهای رنگی بکار میروند. کادمیم نمکهای مختلفی را بوجود میآورد که معمولترین آنها سولفات کادیم است. از این سولفید بهعنوان رنگدانه زرد استفاده میشود. در برخی نیمه هادیها کاربرد دارد. بعضی از ترکیبات کادمیم به عنوان تثبیتکننده در Polyvinyl Coloride بکار میرود.
ویژگیهای کلی:
نام، نماد، عددکادمیم، Cd، 48
تلفظ به انگلیسی /ˈkædmiəm/ KAD-mee-əm
نام گروهی برای عناصر مشابهفلزات واسطه
توصیحات مربوط به گروه Alternatively considered a post-فلزات واسطه
گروه، دوره، بلوک ۱۲، ۵، d
جرم اتمی استاندارد 112.411 گرم بر مول
آرایش الکترونی [Kr] 5s2 4d10
الکترون به لایه 2, 8, 18, 18, 2
ویژگیهای فیزیکی:
حالتجامد
چگالی (نزدیک به دمای اتاق) 8.65 g·cm−۳
چگالی مایع در نقطه ذوب 7.996 g·cm−۳
نقطه ذوب 594.22 K، 321.07 °C، 609.93 °F
نقطه جوش 1040 K، 767 °C، 1413 °F
گرمای همجوشی 6.21 کیلوژول بر مول
گرمای تبخیر 99.87 کیلوژول بر مول
ظرفیت گرمایی 26.020 کیلوژول بر مول