معرفی بومه شیر

بومه شیر (لاکتودانسیمتر) استوانه ای شیشه ایست که قسمت تحتانی آن آمپولی است و پر از دانه های جیوه و مس میباشد.انتهای دیگر آن مدرج بوده و معمولا درجه بندی آن از ۴۰ ـ ۱۵ میباشد.در لاکتودانسیمتر نیز مانند پیکنومتر دما نکته ی حائز اهمیت است.وزن مخصوص یا دانسیته شیر وزن یک لیتر شیر بر حسب کیلوگرم یا وزن یک میلی لیتر شیر بر حسب گرم در دمای ۱۵ درجه سانتي گراد است.

عملکرد و مکانیسم:

عملکرد بومه شیر بر پایهٔ قانون ارشمیدس است که یک جامد معلق در سیال بوسیلهٔ یک نیرو برابر وزن سیال جابجا شده شناور می‌ماند.

طرز کارکرد:

اگر نمونه شیر قبلاً سرد شده و خامه آن جدا شده است ، آنرا در حمام آب گرم با دمای حداکثر50درجه سانتي گراد قرار دهید تا دمای شیر به حدود 40  درجه سانتي گراد  برسد و بمدت 5 دقیقه آن را در این دما نگه دارید . در این مدت شیر را هم زده و یکنواخت کنید . سپس نمونه را سریعاً تا دمای 20- 15 درجه سانتي گراد با آب سرد خنک کنید تا حباب های گاز موجود در آن خارج شود ،  بعد به آهستگی و بدون ایجاد کف شیر را داخل استوانه خشک و تمیز بریزید  تا استوانه از شیر پر شود. سپس بومه شیر (لاکتودانسیمتر) را که قبلاً با نمونه شیر خیس کرده اید وارد شیر نموده و آن را رها کنید و مجدداً آنقدر شیر به استوانه اضافه کنید تا سطح شیر به دهانه استوانه برسد و از آن لبریز گردد. بعد از اینکه لاکتودانسیمتر در حدود 2 تا 3 دقیقه بی حرکت ایستاد ، بر روی ستون مدرج آن ، درجه ای را که هم تراز سطح شیر است قرائت نموده و بلافاصله دما را نیز بخوانید . هنگام قرائت دانسیته باید دقت کنید که چشم شما هم تراز سطح بالایی شیر بوده و استوانه بحالت عمودی قرار گرفته باشد. ترمو لاکتودانسیمتر نباید با بدنه استوانه تماس داشته باشد.

در صورتیکه دمای شیر ، 15 درجه سانتیگراد باشد عدد خوانده شده بر روی بخش مدرج لاکتودانسیمتر مستقیماً دانسیته شیر را نشان می دهد .  اما اگر دمای شیر بیشتر یا کمتر از15 درجه سانتي گراد باشد باید نتیجه را اصلاح نمود . به این ترتیب که بین  10 درجه سانتي گراد و 20 درجه سانتي گراد در ازای هر یک درجه دمای بیشتر یا کمتر از 15 درجه سانتیگراد 2به عدد خوانده شده اضافه نموده یا از آن کسر کنید . برای مثال اگر عدد خوانده شده 32 است و دمای شیر 13 درجه به میزان 4 عدد از 32 کم می کنیم و عدد 28 به دست می آید. توصیه می شود که در دمای کمتر از 10 درجه سانتي گراد یا بیشتر از 20 درجه سانتي گراد  دانسیته را اندازه گیری نکنید.

نگهداری و مراقبت:

به دلیل شیشه ای بودن بومه در هنگام استفاده و جابه جایی آن احتیاط کنید، بعد از هربار استفاده بومه را با آب مقطر گرم بشویید و خشک کنید ، به دلیل داشتن جیوه بومه را دور از دسترس اطفال نگهداری کنید

کاربردها:

صنایع لبنیات،دامداری ها ، آزمایشگاه های صنایع غذایی