آشنایی با خطرات احتمالی بهترین راه برای جلوگیری از حوادث در آزمایشگاه ها است. بدون درنظر گرفتن نکات ایمنی هر آزمایشی می تواند خطرات زیادی را به همراه داشته باشد. خطرناک و سمی قلمداد کردن تمامی مواد شیمیایی موجود در آزمایشگاه نکته ای مهم و قابل توجه ای است. مگر آن که اطمینان کامل از بی خطر بودن آن ماده داشته باشد. بنابراین رعایت نکات ایمنی در مواجه با مواد شیمیایی امری لازم و ضروی است. حوادث یا جراحات به ندرت در یک آزمایشگاه ایمن و استاندارد در صورت رعایت موارد ایمنی اتفاق می افتد. رعایت نکردن نکات ایمنی و بی توجهی به آن ها حوادث جبران ناپذیری را ایجاد می کند. برخی از خطرات احتمالی در آزمایشگاها عبارتند از:

خطرات شیمیایی:

 صدمات شیمیایی ممکن است داخلی یا خارجی باشند. تاثیرات سمی یا خورنده مواد جذب شده توسط بدن صدمات داخلی را ایجاد می کنند. مواردی از قبیل مواجهه پوستی با مواد خورنده یا سوزش آور مانند اسیدها، بازها یا نمک های انبار شده منجربه ایجاد صدمات خارجی می شوند.

اسیدهای معدنی و آلی:

حدود مجاز مواجه شغلی و تی ال وی بسیاری از اسیدهای معدنی و آلی مشخص است. بیشترین غلظت هایی که کارکنان می توانند با آن مواجه شوند این حدود آستانه مجاز می باشد. بخارات این اسیدها برای چشم و سیستم تنفسی به شدت تحریک کننده هستند. اسیدهای مایع یا جامد به سرعت می توانند موجب سوختگی پوست و چشم شوند. گرم شدن اسیدها برای افزایش میزان حل شدگی موادآلی خطرناک تر بوده زیرا واکنش آن ها روی پوست بیشتر است. اسیدها و بازها را به صورت جداگانه در فضایی با تهویه خوب و به دور از مواد فرار آلی و اکسید شونده نگهداری کنید. برای انتقال اسیدها و بازها از محفظه های پلاستیکی یا لاستیکی استفاده نمایید. فقط در صورت وجود یک هود شیمیایی مناسب با اسیدهای غلیظ کار کنید. برای جلوگیری از پاشش مواد، به آرامی اسید و باز را به آب اضافه نمایید. اگر تماس پوستی رخ داد کل محل آلوده شده را با آب بشویید و به پزشک مراجعه کنید در صورتی که تحریک پوستی به وجود آمد. واکنش اسید پرکلریک در تماس با مواد آلی به صورت انفجاری است. اسید پرکلریک در تماس با پوست، چشم یا راه های تنفسی سوختگی های شدیدی را ایجاد می کند. صدمات عمومی ایجاد شده با هیدروکسید سدیم سوختگی پوست و چشم است. حلال هیدروکسید سدیم به عنوان رقیق کننده دو و نیم نرمال آسیب دیدگی شدید چشمی را به همراه دارد. گرمای قابل ملاحظه ای را هیدروکسید سدیم و دیگر قلیاها تولید می کنند.

خطرات فیزیکی:

نشت برق، حریق، انفجار و شوکهای الکتریکی خطرناک می تواند به علت استفاده از وسایل الکتریکی باشد. از دو عایق یا اتصال دادن به زمین برای تمامی تجهیزات الکتریکی استفاده کنید. از استفاده وسایل تولید کننده جرقه کنار حلال های فرار آتش گیر و تجهیزات با روکش خراب یا شکسته خودداری کنید. قبل از تعمیر یا سرویس وسایل الکتریکی آن ها را از منبع تغذیه قطع کرده و از یخچال های ضد انفجار استفاده نمایید.  تعمیر وسایل توسط افراد نا آشنا با برق خطرناک بوده و باید تعمیر آن ها را یک فرد متخصص انجام دهد.

خطرات مکانیکی:

در تجهیزاتی مانند زنجیر، شفتهای در حال چرخش و دیگر انواع وسایل در حال حرکت مکانیکی از حفاظ ها یا سپرها استفاده می شود. حفاظ گذاری مانند پمپ های خلا، مخلوط کننده ها، خرد کننده ها و آسیاب ها برای تجهیزات آزمایشگاهی لازم و ضروری است. تجهیزاتی مانند سانتریفوژهای با قطعات سرعت بالا و ابزارهای مرتعش برای پیشگیری از تمایل به خروج از مرکزشان در محلی دور از بطری ها و دیگر موادی که در اثر ارتعاش ممکن است از روی قفسه ها یا میز بیافتد، باید قرار بگیرند.  

گازهای تحت فشار:

سیلندرهای گاز تحت فشار، پتاسیل خطر می باشند. سیلندهای گاز اگر به صورت نامناسب حمل شوند ممکن است منفجرشده یا مانند راکت پرتاب شوند. خطر نشت آن ها در صورت داشتن نشت بسیار بالا است. اگر محتویاتشان سمی باشد منجر به مرگ شده و در صورت آتش گیر بودن آن ها بسیار خطرناک است. مقررات OSHA استفاده و انبار کردن گازهای تحت فشار را تحت پوشش قرار می دهد. تنها به وسیله گازها و ماشین های مخصوص انتقال سیلندرهای گاز انجام می شود. انبار، انتقال و استفاده از سیلندرهای گاز به صورت ایمن و مناسب بوده و در طی ذخیره سازی و انتقال رگلاتور از روی سیلندرها برداشته شده و در پوش نصب می شود.

ریختن مواد شیمیایی:

مسئول آزمایشگاه را در صورت ریخته شدن مواد شیمیایی به سرعت باخبر کنید. مواد موجود در آزمایشگاه بی خطر نبوده و در صورت نداشتن احتیاط لازم موجب مسمومیت، سوختگی یا حتی مرگ می شوند. محل ریخته شدن اسید یا ماده خورنده را به سرعت با آب فراوان بشویید. در صورت ریختن ماده شیمیایی روی لباستان، با احتیاط لباس را خارج کرده و فورا قسمتی از پوست که به ماده شیمیایی آغشته شده با مقادیر زیاد آب بشویید و در صورت امکان دوش اضطراری بگیرید. مسئول آزمایشگاه را تمام مدت در جریان کارهای خود قرار دهید. در صورت ریخته شدن مواد شیمیایی روی لباس ها یتان فورا زیر دوش اضطراری رفته و آن ها را از بدن خارج کنید. پس از درآوردن لباس ها با دقت و حوصله و با مقدار زیادی آب سر، صورت و بدن خود را بشویید. حتی باید به سرعت مقدار کمی از مایعات شیمیایی که روی زمین یا صندلی پاشیده شده را پاک کنید. برای خنثی کردن اسیدها و بازها می توانید از سدیم بی کربنات و استیک اسید رقیق به عنوان مواد ایمنی در آزمایشگاه استفاده کنید.  خنثی کردن تمامی اسیدها و بازها قبل از تمیز کردن لازم است. برای سلامتی جیوه، سرب و برخی عناصر سنگین خطرهای جدی ایجاد می کنند. از طرفی دفع این مواد از بدن سخت و دشوار است. هنوز با شما همراه اند تمامی فلزات سنگینی که تا به حال به بدن شما راه یافته اند. فلزات سنگین برای مدت طولانی در بدن باقی مانده وعوارض مختلفی مانند بیماری های ذهنی، لرزش اندام یا حتی مرگ را ایجاد می کنند. کمتر رویارو شدن با این فلزات سنگین تنها راه جلوگیری از این خطرات است.