یکی از بخش های مهم فعالیت های علمی و پژوهشی آشنایی با ابزار و لوازم آزمایشگاهی است. برای این که بتوانید به راحتی از پس انجام آزمایش های گوناگون برآیید باید ابتدا با نام و نحوه کاربرد هر یک از وسایل آزماایشگاهی آشنا شوید تا به نتیجه دلخواهتان در هر آزمایش برسید.

برخی لوازم آزمایشگاهی موجود در آزمایشگاها عبارتند از:

• لوله آزمایش: برای نگهداری مایعات، محلول ها و گرم کردن آن ها از لوله آزمایش استفاده می شود. برای مقابله با گرمای مستقیم آتش، این لوله ها به صورت ته گرد ساخته شده اند. لوله آزمایش را هنگام گرم کردن مایعات نباید بیشتر از ظرفیت آن پر کرد. برای بررسی کیفی نمونه ها و مقایسه آن ها از این لوله استفاده می شود. به دلیل استفاده زیاد از لوله آزمایش برای مقایسه و بررسی تعداد نمونه ها در آزمایشگاه های بیوشیمی بیشتر از آن ها استفاده می شود. اکثر مواقع این لوله ها را در قفسه های مخصوص موجود در آزمایشگاه ها نگهداری می کنند. برای جابه جا کردن لوله های آزمایشگاهی از انبرک های مخصوص کمک می گیرند.
• برس لوله یا لوله شور: برای تمیرکردن و شستن دیواره های داخلی لوله آزمایش از برس لوله یا لوله شور استفاده می کنند. هنگام شستشو لوله آزمایش برس را درون لوله قرار داده و آن را در جهات مختلف بچرخانید.
• جای لوله آزمایش: برای نگهداری لوله آزمایش از جا لوله آزمایشی با جنس چوب، پلاستیک یا فلز استفاده می شود.
• لوله گیر: از جنس فلز یا چوب بوده که برای نگهداری لوله آزمایش در هنگام گرم کردن مایعات مورد استفاده قرار می گیرد.
• بشر آزمایشگاهی: از این وسیله برای برداشتن حجم مشخصی از مایعات، گرم کردن محلول، حل کردن مواد، ساخت محلول و انتقال محلول ها استفاده می شود که در دو جنس شیشه ای و پلاستیکی در بازار موجود است. بشر آزمایشگاهی دارای اندازه های گوناگونی بوده که آن را روی سه پایه و توری نسور قرار می دهند و در مواقعی مانند تبخیر مایعات ،گرم کردن، صاف کردن و دیگر فعالیت ها از آن استفاده می کنند. بشر در حجم های مختلفی همچون ۱۰۰ سی سی، ۲۵۰ سی سی،۶۰۰ سی سی و غیره ساخته می شود.
• ارلن مایر: این وسیله آزمایشگاهی را برای گرم کردن مایعات و محلول ها مورد استفاده قرار می دهند که به صورت یک ظرف مخروطی شکل است. از دیگر کاربردهای این ظرف نگهداری مایعات و محلول ها داخل آن می باشد. ارلن مایر در اندازه های حجمی گوناگونی مانند ۱۰۰ سی سی، ۲۵۰ سی سی، ۶۰۰ سی سی و غیره ساخته شده و از این وسیله برای همزدن مخلوط ها استفاده می کنند.
• قیف: برای منتقل کردن راحت و آسان مایعات به ظرف دیگر از وسیله آزمایشگاهی به نام قیف استفاده می کنند. این وسیله بر اساس مایعی که درون آن می ریزند دارای شکل های گوناگونی بوده و به صورت پلاستیکی و شیشه ای در بازار موجود است.
• قیف جداکننده: برای جدا کردن مایعات مخلوط نشدنی مانند آب و نفت از این وسیله آزمایشگاهی استفاده می شود.
• شیشه ساعت: برای تبخیر سریع محلول ها و مایعات از شیشه ساعت استفاده می شود.
• بوته چینی: از این وسیله برای ذوب کردن و سوزاندن مواد استفاده می شود که ازجنس چینی یا فلزی ساخته شده است. آن را می توان با انبر یا پنس بوته برداشت و بر روی سه پایه و مثلث نسوز قرار داد.
• دیسکاتور یا خشک کن: برای خشک کردن مواد یا حفظ شدن از خطر جذب گاز از این وسیله آزمایشگاهی استفاده می کنند.
• کپسول چینی: برای تبخیر سریع محلول ها و دوب کردن مواد از این وسیله استفاده می شود.
• چراغ گازی یا چراغ بونزن: نامگذاری این چراغ به یاد مخترع آن بونرن بوده است. این نوع چراغ برای ایجاد شعله استفاده شده که یک شلنگ گاز از کپسول به آن متصل می باشد. چراغ بونزن دارای دو شیر تنظیم هوا و گاز بوده که برای کنترل شعله هر دو شیر باید به یک میزان مناسب تنظیم گردد و با استفاده از کبریت یا فندک روشن می شود. این چراغ دریچه ای از هوا داشته که در صورت استفاده نکردن از آن باید این دریچه هوا را بست تا آتش سرد و زرد رنگ شود.
• چراغ الکلی: به جای چراغ گازی می توانید از چراغ الکلی استفاده کنید. قبل از استفاده از این چراغ باید فیتیله را آن قدر درآورید تا بخارهای الکل خارج شده و چراغ منفجر نشود.
• قاشقک: وسیله ای چینی یا فلزی بوده که برای برداشتن مواد جامد از داخل یک ظرف و انتقال آن به ظرف دیگر استفاده می شود. این وسیله آزمایشگاهی به اسپاتول یا کاردک هم معروف است.
• آبفشان: ظرفی حاوی آب مقطر بوده که برای شستشوی رسوب یا اضافه کردن آب مقطر مورد استفاده قرار می گیرد.
• همزن شیشه ای: این وسیله برای مخلوط کردن محلول ها و یکنواخت ساختن گرمای یک محل استفاده شده که به صورت یک میله شیشه ای تو پر می باشد.
• هاون چینی: برای له کردن و ساییدن مواد استفاده شده و باید از کوبیدن دسته هاون درون آن پرهیز کنید.
• بورت: برای برداشتن و اندازه گیری حجم مشخصی از مایعات از این وسیله آزمایشگاهی استفاده می شود. بورت شیردار از متداول ترین و رایج ترین انواع بورت ها بوده که درجه بندی آن بر حسب میلی متر از 0 تا 100 است. در قسمت بالای آن دمای صفر درجه و در قسمت پایین دمای صد درجه قرار دارد.
• پی پت: این وسیله آزمایشگاهی دارای دو نوع حباب دار و ساده بوده و برای برداشتن حجم مشخصی از مایعات مورد استفاده قرار می گیرد. برای پرکردن پی پت از پووار استفاده می شود.
• استوانه مدرج: این مدل استوانه پایه دار بوده و درجه بندی آن برخلاف بورت و پی پت از قسمت پایین شروع می شود. از این وسیله برای اندازه گیری حجم مشخصی از محلول ها و تعیین حجم اجسام جامد بی شکل استفاده می شود.
• گیلاس مدرج: این وسیله در آزمایشگاه برای برداشتن حجم مشخصی از مایعات و پرکردن استوانه مدرج و بورت کاربرد دارد.

این موارد برخی وسایل متداول و کاربردی در اکثر آزمایشگاه ها بوده که در انجام آزمایشات مورد استفاده قرار می گیرند.